Heuparthrose

Coxarthrose, gewrichtsslijtage van de heup, versleten heup, heuparthrose

Top

Wat?

Oorzaken?

Symptomen

Onderzoek

Behandeling

Heuparthrose

“Coxarthrose, gewrichtsslijtage van de heup, versleten heup, heuparthrose“

In geval van artrose of slijtage van de heup zal het gewrichtskraakbeen worden aangetast. Dit gebeurt eerst aan de acetabulaire zijde (pan) en later aan de femurkop. De glij-functie van het kraakbeen gaat verloren en pijnklachten kunnen ontstaan. Eénmaal al het kraakbeen verdwenen is zal er bot-op-bot contact ontstaan en spreekt men van een terminale artrose.

Verschillende reactieve processen ontstaan in het gewricht: botaanwassen (osteofyten) kunnen ontstaan. Dit kan een belemmering van de mobiliteit veroorzaken. Het gewricht produceert ook meer vocht, wat aanleiding kan geven tot nachtelijke inflammatoire pijn.

Heuparthrose

Oorzaken

Artrose kan ontstaan zonder duidelijke onderliggende oorzaak (primair) of als gevolg van een onderliggende aandoening (secundair).

Er is ook een genetische component die mede de sterkte van het kraakbeen bepaalt.

Voorbeelden van onderliggende aandoeningen zijn:

Breuk of ontwrichting van de heup
Heupdysplasie (afwijkende vorm van de pan)
Femoro-acetabulair impingement
Avasculaire necrose (probleem met de bloedsvoorziening)
Rheumatoïde aandoeningen

Heuparthrose

Symptomen

Pijn bij belasting
Ochtendstijfheid
Bewegingsbeperking en beperkte wandelafstand
Pijn bij het aandoen van kousen of schoenen
Pijn in de lies, de bil of de zijkant van de heup
Uitstraling aan de voorzijde van het bovenbeen tot aan de knie

Heuparthrose

Onderzoek

Radiografische tekens van artrose zijn: vernauwing van de gewrichtsspleet (kraakbeenlaag), botaanwassen (osteofyten), denser worden van het bot onder het kraakbeen (subchondrale sclerose) en het optreden van cystes in het bot. In gevorderde stadia kan er een inzakken van de heupkop optreden (collaps).

In vroege stadia van artrose kunnen standaard radiografieën normaal zijn. Indien er toch een sterk vermoeden is van kraakbeenletsels kunnen bijkomende scanners aangewezen zijn (CT-scan, MRI-scan of botscan).

Radiografie linker heup

Radiografie linker arthrotische heup

Heuparthrose

Behandeling

Klachten van artrose kunnen door aanpassingen van de levensstijl verminderd worden:

Vermijden van overgewicht. De druk op een heupgewricht tijdens het stappen bedraagt 3 tot 5 maal het lichaamsgewicht. Zelfs een beperkte gewichtsreductie kan soms de klachten fors verbeteren.
Vermijden van schokbelasting. Sporten zoals lopen prikkelen het gewricht en kunnen klachten doen toenemen. Sporten met meer cyclische bewegingen zoals stappen, fietsen en zwemmen zijn dan weer wel aan te raden.
Onderhouden van goede spieren. De spieren van het bovenbeen werken schokabsorberend. Het onderhouden van een goede musculatuur is van groot belang. Eventueel kan kinesitherapie worden opgestart.
Het steunen op een stok (in de hand aan de andere kant van de heuparthrose) vermindert de belasting op het heupgewricht met 50%.
Roken beïnvloedt de kwaliteit van het kraakbeen op een negatieve manier. Vooral bij beginnende kraakbeenletsels is het zeker zinvol te stoppen met roken om de evolutie van de slijtage af te remmen.

Er bestaat geen medicatie die artrose of kraakbeenletsels ongedaan kunnen maken.
Bij beginnende artrose kan een behandeling met pijnstillers aangewezen zijn. Indien er geen contra-indicaties zijn kan soms een kuur van ontstekingsremmers (NSAID’s) worden opgestart.
Voedingssupplementen (Glucosamines/hyaluronzuur) bevatten bouwstenen voor het kraakbeen. Indien U een evenwichtig dieet heeft, zijn er normaal gezien geen tekorten aan deze bouwstenen. Er is geen afdoende wetenschappelijk bewijs dat deze supplementen de klachten van artrose op lange termijn significant verminderen.

Infiltraties zijn inspuitingen in het gewricht met corticosteroïden of hyaluronzuur. Deze behandeling is aangewezen indien de klachten niet onder controle zijn met andere maatregelen en een prothese nog niet noodzakelijk is. Deze procedure gebeurt onder lokale verdoving via het dagziekenhuis te UZ Leuven.

De definitieve behandeling voor heuparthrose is het plaatsen van een heupprothese. In bijna alle gevallen wordt een totale heupprothese geplaatst waarbij zowel de heupkop als de pan vervangen worden. U dient hiervoor ongeveer 4 dagen in het ziekenhuis te verblijven. Nadien volgt een revalidatie van 3 maanden. Lees hier meer informatie over de spiersparende heuprothese.
Lees meer over dit onderwerp op uzleuven.be.